Biblioteka Zavoda za Fiziku je specijalizovana, stručna biblioteka zatvorenog tipa, namenjena naučnim radnicima i saradnicima svih tehničkih fakulteta. Njena primarna uloga je da zadovoljava potrebe naučnog, istraživačkog stručnog, projektnog, ali i obrazovnog rada i obezbedi uz poštovanje načela bibliotečko-informacione delatnosti korišćenje svog knjižnog fonda. Iako je biblioteka zatvorenog tipa, omogućen je pristup i nastavnom osoblju sa svih tehničkih fakulteta, profesorima, asistentima, magistrantima, doktorantima i studentima, ali i svim građanima koji su zainteresovani za ovu literaturu.
Danas biblioteka Zavoda raspolaže sa oko 15,000 knjiga, oko 250 naslova naučnih časopisa na srpskom, engleskom, ruskom i drugim stranim jezicima, sa oko 3000 godišta, kao i sa određenim brojem diplomskih, magistarskih i doktorskih radova saradnika Zavoda.
Struktura fonda, koji pokriva oblasti fizike i njoj srodnih primenjenih nauka, tehnologije i inženjerstva, čini knjižni fond domaćih, stranih monografija, udžbenika, priručnika, enciklopedija, rečnika, godišnjaka, stručne domaće i strane periodike, zbornika radova sa naučnih skupova, kao i određen broj monografija, udžbenika, čak i jedan časopis u izdanju Zavoda. Zbog veoma smanjenog smeštajnog kapaciteta biblioteka ne koristi ceo fond. Planskim odabirom, formiran je deo koji se koristi prema najvećim i najčešćim potrebama korisnika.
Istorijat
Biblioteka Zavoda za fiziku, počela je da se formira odmah posle Drugog svetskog rata, a osnovana je 1947. godine. Početni knjižni fond formiran je iz oskudnog nasleđa od pre rata i prilozima iz privatnih biblioteka. Intenzivniji i življi naučno-istraživači rad na tehničkim fakultetima inicirao je i odvajanje posebnih sredstava za kompletiranje biblioteke najvrednijim izdanjima knjiga i časopisa iz oblasti fizike.
Zavod za fiziku je osnovan kao međufakultetska ustanova, pa je i biblioteka Zavoda formirana tako da objedini knjižni fond iz oblasti fizike i njoj srodnih naučnih i tehničkih disciplina, namenjen svim nastavnicima i saradnicima svih tehničkih fakulteta.
Dugogodišnji rukovodilac biblioteke Zavoda za fiziku bio je profesor Dragiša Ivanović. Pod njegovim rukovodstvom biblioteka je znatno napredovala, tako da je tih godina spadala među tri najznačajnije biblioteke iz oblasti fizike u Srbiji, pa i šire. Da bi biblioteka i organizaciono mogla da ispunjava svoje zadatke, od 1965. godine angažovan je stalni bibliotekar. Prvi bibliotekar u biblioteci Zavoda za fiziku tehničkih fakulteta bila je dipl. fil. Miroslava Boreli, do 1980. godine.
Do 1975. godine Zavod je nabavljao godišnje oko 800 knjiga i 154 naslova časopisa. U pogledu nabavke časopisa Zavod je, u to vreme, pretplaćen na značajan broj naslova časopisa, a još desetak časopisa dobija putem razmene za časopis „Journal of Engineering Physics-Tehnička fizika”, sopstvene edicije Zavoda.
Biblioteka Zavoda za fiziku imala je intenzivnu razmenu i saradnju sa bibliotekom Instituta za fiziku i bibliotekom Prirodno-matematičkog fakulteta; tih godina prilikom nabavke časopisa sačinjen je dogovor o nabavci istih, ali tako da ne dolazi do dupliranja.
Biblioteka Zavoda za fiziku prestaje sa radom 1989. godine. Nakon dugog perioda stagnacije krajem osamdesetih i tokom devedesetih godina dvadesetog veka, biblioteka ponovo počinje sa radom 12.03.2004. godine. Biblioteka je registrovana i prema rešenju broj 07-174/2 priključena Zajednici biblioteka Univerziteta u Beogradu, tako da joj Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković” postaje matična biblioteka.
Izdavačka delatnost se provlači kroz dugogodišnji rad Zavoda i može da se podeli na dva perioda.
Prvi period je od 1961. godine do 1985. godine, u kome Zavod izdaje naučno istraživački časopis iz oblasti fizike pod nazivom „ Radovi Zavoda za fiziku“, serijska publikacija o kojoj će biti više reči u članku „Časopis Zavoda“. Prvo izdanje Zavoda, koje ne pripada serijskoj publikaciji je Posebno izdanje Zavoda, iz 1963. godine i predstavlja jedan od udžbenika profesora fizike i dugogodišnjeg saradnika Zavoda, Gojka L. Dimića, pod nazivom „Prilog metodama za određivanje parametara kretanja tela merenjem Doplerove frekvencije“. Drugo izdanje, a da nije serijska publikacija je „Priručnik o mernim jedinicama i merilima“ profesora fizike i dugogodišnjeg saradnika Zavoda, Životija Topolca, iz 1971. godine.
Drugi period je od 2004. godine do danas, u kome Zavod izdaje sedam knjiga, dva udžbenika, dve stručne monografije i jednu naučnu monografiju, sve iz fizike i njoj srodnih naučno tehničkih disciplina.
Dragan Stanković, Predrag Osmokrović, Praktikum laboratorijskih vežbi iz fizike, ISBN 86-906199-0-9, 2004.
Milesa Srećković, Predrag Osmokrović, Ljubica Konstantinović, Vladimir Arsoski, Izabrane primene lasera u medicini i interakcija lasera sa biomaterijalom, ISBN 978-86-906199-2-4, 2010.
Dragan Kovačević, Dragan Stanković, Predrag Osmokrović, Merenje sile i naprezanja tenzometarskim trakama, ISBN 978-86-906199-4-8, 2011.
Gvozden Ilić, Predrag Osmokrović, Dragan Stanković, Primenjena magnetika: manetne naprave i merne metode, ISBN 978-86-906199-5-5, 2012.
Zoran Rajović, Koviljka Stanković, Miloš Vujisić, Edin Dolićanin, Fleš memorije: principi rada, primene, radijaciona otpornost, ISBN 978-86-906199-6-2, 2013.
Koviljka Stanković, Dragan Stanković, Predrag Osmokrović, Laboratorijske vežbe iz fizike, ISBN 978-86-906199-7-9, 2014.
Nenad Kartalović, Koviljka Stanković, Nevena Zdjelarević, Ivan Knežević, Radijaciona kompatibilnost elektrotehničkih komponenti i uređaja, ISBN 978-86-906199-8-6, 2016.
Saša Đekić, Aleksandar Kovačević, Dragan Brajović, Predrag Osmokrović, Merenje dielektričnih osobina: statička organizacija i izražavanje merne nesigurnocsti, ISBN 978-86-906199-9-3, 2016.
Nenad Kartalović, Dragan Kovačević, Merenje impulsnog odziva gasom izolovanih sistema, ISBN 978-86-920045-0-6, 2016.
Dragan Brajović, Zoran Lazarević, Kvalitet električne energije: uticaj elektrotermičkih uređaja na električnu mrežu, ISBN 978-86-920045-1-3, 2016.
Zavod za fiziku je započeo sa izdavanjem naučno-istraživačkog časopisa iz oblasti fizike od 1961. godine, sa prvobitnim naslovom „Radovi Zavoda za fiziku”. Iz ove oblasti, u bivšoj Jugoslaviji tada je izlazio još samo časopis „Fizika” u Zagrebu.
Osnivač časopisa je profesor Vlastimir Vučić, kao jedan od osnivača i dugogodišnji direktor Zavoda. Pod njegovim rukovodstvom Zavod je izrastao u značajnu među-fakultetsku instituciju, koja obezbeđuje jedinstvenu i savremenu nastavu laboratorijskih vežbi za sve studente tehničkih fakulteta. U svom sastavu Zavod je imao i jednu naučnu laboratoriju. Iako nije registrovan kao naučna ustanova, jer za to nisu postojali zakonski uslovi, Zavod pomaže razvoj fizike na Beogradskom Univerzitetu, pomažući naučni rad svih svojih članova. Mnogi naučni radovi koji su objavljeni u naučnom časopisu Zavoda, a koje su radili članovi Zavoda su imali materijalnu podršku Zavoda.
Profesor Vlastimir Vučić je bio na čelu redakcijskog odbora časopisa počev od prvog broja koji je izašao 1961. godine, pa do četrnaestog broja iz 1976. godine. Časopis je izlazio jedanput godišnje. Od 1961. godine, pa do 1965. godine, časopis je publikovan uz veliku podršku Elektrotehničkog fakulteta.
Od 1961. godine, kada je publikovan prvi broj, pa do 1972. godine, Zavod je izdavao časopis kao sopstvenu ediciju na srpskohrvatskom jeziku pod naslovom „Radovi Zavoda za fiziku” sa međunarodnom šifrom ISSN 0522-8557.
Godine 1974. (jedanaesti broj) naslov časopisa je promenjen u „Journal of Engineering Physics – Tehnička fizika”. Od tada se radovi štampaju uglavnom na engleskom jeziku, ali i na drugim jezicima. Na čelu redakcijskog odbora je Božidar Aničin, a glavni urednik je Pop Jordanov. I dalje je u pitanju samostalna edicija Zavoda, sada sa novom međunarodnom šifrom ISSN 0350-0594, pa sve do 1984/1985. godine kada izlazi dvadeset šesti broj. Tiraž časopisa je bio 1000 primeraka, a distribucija se odvijala putem razmene. Naime, časopis se šalje na oko 220 adresa u zemlji i oko 700 adresa u inostranstvu. Kroz ovu razmene, Zavod dobija oko 10 inostranih časopisa.
U časopisu se objavljuju naučni radovi saradnika Zavoda, Instituta za fiziku, Instituta „Boris Kidrič” iz Beograda i iz drugih naučnih centara bivše Jugoslavije. Postoji i rubrika „Fizika danas” gde se objavljuju informacije i članci na našem jeziku o nastavi, nastavnim sredstvima i problemima fizike.
Od 1991. godine, tačno trideset godina od izlaska prvog broja i dugogodišnje uspešne saradnje, časopis nastavlja da izdaje Elektrotehnički fakultet kao svoju ediciju pod nazivom „Publications of the Faculty of Electrical Engineering. Series, Engineering physics”, sa novom međunarodnom šifrom ISSN 0354-0162. Glavni urednik časopisa bio je profesor Božidar Stanić.